A Chúng tôi đang thiết kế nhà, có đi coi thầy và nhận được một bản photo hình la bàn hướng nhà, kèm theo các ghi chú xoay bếp thế nào, kích thước số nào là tốt, ngày giờ khởi công động thổ… Khi đưa bản chỉ định này cho kiến trúc sư thì họ than trời vì bản vẽ đang làm dang dở, nếu theo lời thầy phong thủy sẽ phải xáo trộn nhiều chỗ… Xin hỏi quý báo vấn đề này nên hiểu và giải quyết thế nào, tôi cũng biết là yếu tố phong thủy chỉ xem như tham khảo, tuy vậy cũng muốn kiến trúc sư điều chỉnh sao cho hợp hơn để thêm phần an tâm.
Q Chuyện “nghe theo thầy phong thủy” thực tế xảy ra khá phổ biến, và lời giải nằm ở cách gia chủ xử lý quan hệ với các bên ra sao. Do gia chủ “đi xem thầy” khi nhà đang làm gần hoàn chỉnh nên mới có sự xáo trộn, chứ nếu chỉ cần đưa các thông số phong thủy (dù có bắt nguồn từ đâu chăng nữa) là một phần trong nhiệm vụ thiết kế ngay từ đầu thì chắc chắn sẽ thuận lợi hơn cho kiến trúc sư, không phải xáo trộn thiết kế. Ở đây có hai vấn đề cần làm rõ, đó là (a): việc thiết kế nhà hợp phong thủy không đơn thuần là có mấy gạch đầu dòng, mà phải qua đủ các bước khảo sát – phân tích – định vị đầy đủ chi tiết, và (b): nghe theo các chỉ định phong thủy thế nào cho đúng và đủ?
Có thể thấy rằng thông tin từ các thầy địa lý “chỉ dẫn từ xa” hoặc sách vở, tài liệu trên mạng đều không thể trực tiếp cụ thể bằng gia chủ và nhà chuyên môn khi khảo sát ngôi nhà, khu đất xây dựng. Bước Khảo sát Hình Thế có thể không chỉ một lần bởi bao cảnh nhiều khi biến đổi theo thời tiết, thời điểm và hoàn cảnh xã hội. Nếu gia chủ nắm rõ thì phải cung cấp thông tin cho nhà chuyên môn để có được đánh giá chính xác. Ví dụ nhà gần đường lớn thì phải có giải pháp khắc phục các tiếng ồn và ô nhiễm. Hoặc đơn giản là một trụ điện, miệng cống trước nhà cũng cần lưu ý giải pháp sao cho hạn chế mở cửa về vị trí đó.
Tiếp theo, phải xem gia chủ cụ thể có các đặc điểm thế nào nhằm có bố trí phù hợp. Phong thủy dân gian truyền lại kinh nghiệm Nhất Mệnh – Nhì Vận – Tam Trạch – Tứ Đức – Ngũ Vi, trong đó Trạch (chọn lựa nhà đất, thời điểm xây dựng) đứng hàng thứ ba. Các yếu tố khác như Mệnh và Vận liên quan đến gia chủ (sức khỏe, tài chính, gia cảnh) lâu dài mà nếu làm nhà không biết tự lượng sức mình, chọn quy mô xây nhà không tương xứng với nhân khẩu, thậm chí vay mượn nợ nần để làm nhà hoành tráng, gây các hệ quả xấu. Những chuyện này nhà chuyên môn hoàn toàn có thể tư vấn giúp gia chủ từ đầu để điều chỉnh thiết kế.
Mặt khác, trước khi đi vào các chi tiết cụ thể như đặt bếp, kích thước Lỗ Ban… thì cần đánh giá toàn diện yếu tố con người, bản thân gia chủ và các thành viên sẽ cư ngụ trong ngôi nhà ấy. Nhà chuyên môn qua các bước điều chỉnh thiết kế sẽ nắm thêm về gia cảnh và có hình thức, giải pháp thích hợp cho ngôi nhà tương lai. Điều này khác xa với bản liệt kê của các “lá sớ phong thủy” chỉ là thông tin chung chung: ông A tuổi này thì đặt bếp hướng này, mà không cần biết nhà ông A sinh hoạt, ăn ở ra sao với cái bếp bị “áp đặt” đó.
Tóm lại, gia chủ cần xác định rằng: những chỉ định phong thủy nghe “theo thầy” kiểu như hướng bếp, vị trí bàn thờ, kích thước cửa… chỉ là xử lý về mặt chi tiết kỹ thuật. Vấn đề cốt lõi của thiết kế hài hòa phong thủy nằm ở phạm vi rộng hơn, từ bên ngoài vào nội thất, lấy gia đình gia chủ làm trung tâm, không nhà nào giống nhà nào, mà phải căn cứ từng tình huống cụ thể để thiết kế được phù hợp, hài hòa nhất trong điều kiện cho phép.
