Căn hộ chung cư, dù xây dựng đã lâu hay mới bàn giao gần đây, cao cấp hay bình dân, cũng đều bị khống chế về cấu trúc xây dựng, chiều cao thông thủy, quy định kỹ thuật và giải pháp ngăn chia… khác với nhà ở riêng lẻ. Nhiều gia chủ ngại căn hộ chung cư về mặt phong thủy bị cố định từ đầu, khó “xoay xở” như nhà phố hay biệt thự. Thực ra không hẳn vậy, bởi nếu nắm các nguyên tắc cơ bản về phong thủy thì vẫn có thể xử lý căn hộ đủ và đúng, để từ đó đẹp và hài hòa.
Kết nối khí tốt
Xét về cấu trúc, căn hộ chung cư vốn được làm để đáp ứng nhu cầu cơ bản của mọi đối tượng, chứ không thể thỏa mãn ý muốn cá nhân. Do đó, các bố trí liên quan đến phong thủy riêng của từng gia đình cần đi từ cái chung trước, và việc sắp xếp tốt xấu cần tránh tác động nhiều vào phần cứng, đó là:
– Nhiều căn hộ do chia phòng nhỏ nên bị ngăn cách tù túng, dẫn đến thiếu thoải mái, các không gian phụ hay chật hẹp và tối. Cần dùng các giải pháp xử lý để tạo cảm giác căn hộ rộng hơn, ví dụ như giảm bớt vách ngăn cố định, liên thông các không gian có gần chức năng với nhau bằng tủ kệ và vách nhẹ (như phòng khách với bếp – ăn có thể liên thông).
– Thông thường phòng khách, phòng ngủ (là phòng trẻ em), nơi sinh hoạt chung là những vị trí có thể tạo dấu ấn cá nhân qua trang trí. Nhưng trang trí hợp “mệnh” mỗi người vẫn không quan trọng bằng tránh để căn hộ bị bít bùng thiếu sáng và thiếu dưỡng khí, bằng cách lấy sáng, lấy gió trực tiếp và gián tiếp qua cửa hoặc vách lửng, vách trượt linh động. Những không gian kề cận với ban công hay logia nên tận dụng ưu điểm thoáng sáng để bố trí chỗ sinh hoạt thường xuyên. Tùy theo gia đình, có thể là nơi tiếp khách, thư giãn hay góc làm việc, nghỉ ngơi… nhưng lưu ý đây là kết nối khí rất quan trọng. Đừng biến các ban công chỉ là chỗ đặt cây cảnh, phơi đồ, hay… nhét đồ cũ như kiểu chung cư cũ trước đây.
Đồ nội thất tạo sinh khí
Khi đa số căn hộ giống nhau về diện tích và kết cấu, sự khác biệt về phong thủy chính là ở đồ nội thất. Ví dụ như căn hộ dùng hệ thống tủ liên hoàn đóng theo kích thước thực tế của căn hộ sẽ gọn gàng hơn là bài trí tùy tiện. Việc xóa các góc cạnh bằng kệ trang trí sẽ giúp căn hộ trở nên quang đãng hơn.
Căn hộ trên cao còn hay gặp hiện tượng gió lùa mạnh, do đó cần chuyển hướng luồng gió bằng cách dùng các vách ngăn lửng, bình phong hở dưới sàn hoặc hở trên trần. Nếu những vách ngăn đó là kính hoặc vật liệu trong mờ thì khả năng dẫn truyền ánh sáng Dương quang sẽ tốt hơn, tầm nhìn thoáng hơn, khi cần mở rộng không gian thuận tiện hơn là vách xây cứng. Các tấm gương còn có tác dụng khác là để che giấu những khiếm khuyết như tường lồi, lõm, nhất là các cột to trong cấu trúc căn hộ cao tầng.
Có thể dùng cây cối như giải pháp làm dịu đi góc cạnh hoặc đồ đạc dễ va chạm, là các quy ước, dấu hiệu báo trước lối đi, chỗ rẽ ngoặt vào phòng. Cây cảnh bố trí tại những chỗ ra vào như cửa chính căn hộ, lối ra ban công… sẽ giúp gia tăng Sinh khí, như “hàng rào danh dự” để đón chào khách. Một số căn hộ chung cư trên cao vẫn có thể tạo thành một vườn treo đầy lý thú nếu gia chủ có sở thích và sự chăm sóc đúng mức.
Xoay xở theo Môn – Táo – Chủ
Nhà chung cư thường được tính diện tích khá sát theo tiêu chuẩn sử dụng, do đó bài trí nội thất phải tận dụng các không gian đa năng để giảm thiểu việc ngăn chia manh mún. Việc định vị phong thủy theo cấp độ Môn – Táo – Chủ để ưu tiên. Việc bài trí căn hộ cần bắt đầu là cửa chính và hệ thống cửa bên trong, sau đó là bếp rồi đến chỗ ngủ và không gian cho chủ nhân. Phần Môn ở chung cư thường là cố định, Táo (bếp) cũng xác lập Vị sẵn, có thể xoay hướng bếp. Còn lại phần Chủ có thể chỉnh sửa theo Trạch mệnh để đón nhận được sinh khí và giảm các tác nhân gây hại từ bên ngoài. Giường nằm và bàn làm việc chủ nhân nên đặt ở vị trí quay về các hướng tốt để đón Dương quang và gió lành.
Không gian phòng vệ sinh dùng kính để “vay mượn” thêm ánh sáng Dương quang từ bên ngoài vào
Ví dụ cụ thể, nếu chủ nhân thuộc nhóm Đông tứ mạng (có mệnh chủ là Khảm, Tốn, Ly và Chấn) thì thứ tự Môn – Táo – Chủ nên quay về các hướng bắc, đông, đông nam và nam là tốt, các hướng còn lại là không hợp. Ngược lại, nếu chủ nhân có mệnh thuộc nhóm Tây tứ mạng (Càn, Khôn, Đoài và Cấn) thì sẽ hợp hướng với chính tây, tây bắc, tây nam và đông bắc. Tức là khi đó hướng cửa chính, hướng bếp, hướng bàn làm việc và giường ngủ… nên quay được về các hướng tốt căn cứ theo mệnh tuổi nêu trên.
Chớ quên không gian tâm linh
Trên thực tế nhiều gia đình ở căn hộ không có nhu cầu làm phòng thờ hay bàn thờ rộng rãi, hoặc do dạng căn hộ nhỏ, tôn giáo tín ngưỡng khác nhau… nên góc tâm linh trong nhà đôi khi chỉ là một bàn thờ gia tiên nhỏ gọn, một bàn thiên thắp nhang trời đất hay một sàn gỗ ngồi thiền. Xử lý các không gian dạng nhỏ như vậy gắn liền với xử lý hệ thống đồ nội thất. Và cũng có một số ràng buộc phong thủy cơ bản.
Về vị trí: để tránh chuyện nhà trên “đè” không gian xấu lên bàn thờ nhà dưới, các chuyên gia phong thủy khuyến cáo vị trí bàn thờ nên trong vùng trung cung hoặc trực diện cửa ra vào. Vì trung cung căn hộ ít khi nào có thể làm khu vệ sinh hoặc phòng ngủ, vùng ngay cửa vào cũng vậy, thường là hành lang, sảnh nhỏ hoặc khoảng trống tỏa ra các phòng. Trung cung thuộc Thổ, tương sinh Hỏa (hành đại diện cho không gian tâm linh) nên tương hợp. Trung cung cũng ít ánh sáng từ bên ngoài chiếu vào nên thuần Âm hơn, hợp với bố trí tủ thờ kết hợp đèn trang trí kích hoạt vùng Âm nhưng không bị Dương lấn át.
Về ngũ hành, căn hộ hiện đại luôn có tính Kim nhiều hơn tính Mộc hay Hỏa so với nhà truyền thống, cộng thêm hệ thống trang thiết bị như máy điều hòa, hệ thống giải trí, máy móc trong làm phòng việc… Do đó, nhằm bớt thiên lệch ngũ hành, cần một vài lưu ý khi xử lý không gian tâm linh như sau:
– Trần và đèn trang trí: Một góc tâm linh hiện đại hài hòa về ánh sáng cần tính âm, dịu nhẹ hơn là rực rỡ. Ánh sáng góc tâm linh nên dùng vàng nhẹ (Thổ) giúp tạo sự ấm cúng, một số chỗ kết hợp tủ kệ kiểu hiện đại có thể điểm thêm ánh sáng trắng. Cách xử lý trần tương ứng với chọn kiểu chiếu sáng, chủ yếu nhẹ nhàng, có thể nghiêng hoặc mô phỏng truyền thống (khung gỗ, viền quanh hay dầm nghiêng) để tạo không khí tâm linh nhiều hơn các không gian khác.
– Sàn và tường: Nếu căn hộ có kết hợp nơi thờ cúng với thiền tịnh, đọc sách, thư giãn… thì có thể xử lý khác biệt một chút so với toàn nhà. Những loại sàn mềm (âm tính) và ấm áp như sàn gỗ, sàn tre, trải thảm hoặc chiếu cói sẽ hợp hơn là sàn lát gạch đá thuần túy. Nếu là phòng riêng thì có thể nâng sàn kết hợp với bàn thấp ngồi kiểu Nhật, bàn trà hay sập gỗ kiểu Việt, đi cùng với bề mặt tường có tính Mộc (sinh Hỏa) đặc thù Á Đông.
– Tranh ảnh và phụ kiện: Người phương Đông xưa nay hay chuộng các loại tranh phong cảnh, thủy mặc như một giải pháp đưa thiên nhiên vào nội thất. Tại các vị trí không thể trổ cửa, nằm ở trung cung căn hộ thì một bức tranh thiên nhiên sẽ đóng vai trò “khung cửa giả” nhằm bổ sung cảnh trí, tăng sinh khí cho góc tâm linh. Chất liệu, màu sắc của vật trang trí nơi đây cũng nên hài hòa ngũ hành, như gốm sứ thuộc Thổ, gỗ mỹ nghệ hay mây tre thuộc Mộc, vật dụng màu đỏ cam và có hình tam giác nhọn thuộc Hỏa… là những dạng hợp đặc trưng không gian.
– Các tín ngưỡng riêng: tùy theo tôn giáo tín ngưỡng gia đình mà có thể tạo góc tâm linh riêng, như nơi treo Thánh giá, bàn thờ các tôn giáo khác với bàn thờ tổ tiên… Ví dụ như bàn thờ Táo quân trong bếp là chi tiết nhỏ nhưng có nhiều biến thể phong phú tùy theo mỗi gia đình. Trên thị trường hiện có nhiều kiểu mẫu bếp đa dạng, phong phú về vật liệu lẫn thiết bị, nên việc đặt bếp và bàn thờ Táo quân có thể được chủ động tính toán ngay từ đầu, ví dụ phần bên trên của máy hút khử mùi trên bếp có thể tạo hộc trống đặt bàn thờ Táo quân. Đây cũng là tiêu chí cơ bản để các thiết kế tủ kệ liên hoàn cần hướng tới khi bố trí căn hộ chung cư diện tích nhỏ nhưng cần đủ các công năng và hợp với kích thước thực tế.
Thực tế không thể đòi hỏi toàn bộ căn hộ đều hợp với gia chủ về mọi phương diện trong phong thủy. Do đó nên theo quan điểm “đa cát thắng thiểu hung” tức là chỉ cần tỷ lệ điểm tốt nhiều hơn so với điểm xấu, những cái chính cơ bản đạt được thì hoàn toàn có thể yên tâm xử lý đến các chi tiết nhỏ, biến căn hộ trở thành chốn an cư theo ý riêng mình mà vẫn đảm bảo tính thống nhất của toàn chung cư.
- Ảnh Xuân Trang