Không có mấy họa sĩ phải chịu đựng một số phận đau đớn và bất hạnh như Amedeo Modigliani: sống trong cảnh túng quẫn nhiều năm trời, chết vì bệnh lao ở tuổi 35 rồi người vợ yêu thương của ông đã tự tử cùng đứa con trong bụng sắp đến ngày sinh chỉ một tuần sau khi ông qua đời. Thế nhưng những tác phẩm của Modigliani được sáng tác trong hoàn cảnh sống nghèo khó đã trở thành bất tử như trong triển lãm tại Bảo tàng Tate Modern (London).
Đến với triển lãm đang diễn ra, người thưởng ngoạn có dịp chiêm ngưỡng những bức chân dung được vẽ theo phong cách đặc trưng của Modigliani: những cô gái với chiếc cổ dài và đôi mắt huyền rạng rỡ ánh nhìn, từng được coi là hình ảnh có tác động mạnh mẽ và gây nhiều cảm xúc nhất trong hội họa thế kỷ XX (đã có ảnh hưởng khá rõ nét đối với nhiều thế hệ họa sĩ Việt Nam, đặc biệt là cố họa sĩ Đinh Cường), những người nữ trong các tư thế khỏa thân gợi cảm đang là mục tiêu của các nhà sưu tập có máu mặt. Bên cạnh đó là nhiều chân dung nam giới, bạn bè và những người sống cùng thời với Modigliani như nhà thơ Max Jacob, nhà sưu tập tranh Paul Guillaume, các họa sĩ Juan Gris, Maurice Drouard, các điêu khắc gia Jacques Lipchitz, Henri Laurens… – những gương mặt tiêu biểu của nghệ thuật hiện đại tại Paris thời kỳ đầu tiên. Ngoài ra còn một số tượng chân dung, tượng khỏa thân của Modigliani. Tất cả đã tập trung về Tate Modern để cùng kể lại một chương đáng nhớ của hội họa hiện đại phương Tây.
Nhưng điểm nhấn của triển lãm hồi cố hoành tráng này là 12 bức tranh khỏa thân nữ thuộc sở hữu của chính Tate Modern hay được mượn từ nhiều bảo tàng khác cùng các bộ sưu tập tư nhân. Có thể nói chính Modigliani đã sáng tạo những thân thể nữ tuyệt mỹ trong trạng thái của bà Eva từ những người mẫu, nhất là Jeanne Hébuterne – nàng thơ cũng là người vợ có số phận bi thảm của ông. Sau khi chiêm ngưỡng những tranh chân dung và tranh khỏa thân phụ nữ mà Modigliani đã vẽ trong nhiều năm, người xem dừng lại hồi lâu trước loạt tranh ông vẽ Jeanne Hébuterne. Thật ngạc nhiên là dù cuộc sống chung của họ trong cảnh thiếu thốn đủ bề, lại bị gia đình Jeanne Hébuterne ruồng bỏ nhưng những chân dung của nàng vẫn đem lại cảm giác thật yên bình, thanh thản. Đó cũng là cảm giác chung của khách thưởng ngoạn khi rời khỏi cuộc triển lãm khai mạc ngày 23-11-2017 và sẽ kéo dài đến đầu tháng 4-2018.
