Những du khách đều biết Iceland là đất nước có phong cảnh ngoạn mục, những hồ bơi địa nhiệt và những món ăn độc đáo. Tuy nhiên theo các chuyên gia, quốc gia Bắc Âu này được xem là đặc biệt vì một lý do khác: Người dân ở đây sống lâu hơn so với hầu hết những khu vực khác trên thế giới.
Năm này qua năm khác, Iceland vẫn là một trong số những quốc gia được xếp hạng hàng đầu về tuổi thọ. Tuổi thọ trung bình của người Iceland là 83 tuổi, cao hơn so với người dân ở các khu vực ấm áp hơn, có nền giáo dục cao hơn và giàu có hơn trên thế giới.
Đều đặn 6 tháng mỗi năm, cụ ông Stefan Thorliefsson bắt đầu mỗi sáng sớm bằng thói quen bơi trong hồ bơi ngoài trời do chính ông xây từ năm 1943, tại làng đánh cá Neskapstadur. Tiếp theo là một cuộc tập luyện tích cực của ông với những người cao tuổi trong thị trấn khác, rồi kế đến là bữa ăn trưa với một số những món ăn đặc sản của Iceland.
NBC News đã đến thăm ông Thorliefsson, gặp lúc ông đang ăn vặt với món đầu cừu luộc đi kèm với món tinh hoàn cừu đực muối, nhưng ông cho biết không phải lúc nào ông cũng ăn như thế. “Chúng tôi không ăn quá nhiều thịt. Chúng tôi vẫn ăn nhiều cá hơn”, vừa nói ông vừa ăn một miếng thịt cá mập lên men.
Chế độ ẩm thực chủ yếu là cá có chứa nhiều acid béo omega-3 đã trở thành lý do khiến cho rất nhiều người sống trên hòn đảo băng giá có 300.000 dân sống mạnh khoẻ. Chiếc nôi của Blue Lagoon (Vũng Phá Xanh) cũng có cuộc sống ít bị ô nhiễm và người dân thường tập chạy bộ. Người đạt danh hiệu vô địch nữ của chương trình thể lực Crossfit là người Iceland, đồng thời quốc gia này cũng đạt danh hiệu là nơi “Đàn ông mạnh nhất thế giới”.
Bí mật tuổi thọ của người dân Iceland
Theo ông Kari Stefansson, người sáng lập công ty dược sinh học DeCode Genetics, bí quyết để người Iceland sống mạnh khỏe có lẽ có liên quan nhiều với người Vikings hơn là với các núi lửa.
Ông Stefansson nói: “Có thể do di truyền. Tôi không nghĩ có sự liên quan với môi trường chúng tôi đang sống, với không khí trong lành, nước ngọt hay cá mà chúng tôi ăn. Theo tôi, tất cả là nhờ ở cha mẹ của chúng tôi”.
- Xem thêm: Ngắm sông băng và núi lửa ở Iceland
Stefansson cho biết công ty của ông (DeCode Genetics đã sưu tập thông tin gien của 1/3 dân số Iceland) đang điều tra những nền tảng cơ bản của tuổi thọ bằng cách so sánh gien của những người từ 90 tuổi trở lên và khảo sát những mối liên quan của họ đối với nhau hơn là kiểm soát những nhóm tuổi khác.
“Và thực sự giữa họ có mối liên quan nhiều hơn với nhau”, ông nói. “Chúng tôi đã xác định được rằng khả năng sống đến 90 tuổi cơ bản là do di truyền”.
Trong số nhiều chứng bệnh lão hóa có những yếu tố gien và môi trường, Stefansson nói rằng ADN thường đóng một vai trò khi người ta gặp phải các nguy cơ về môi trường. Ví dụ: các nhà nghiên cứu đã tìm ra một biến thể gien có thể ảnh hưởng đến sự phụ thuộc vào chất nicotine. Một người có biến thể này sẽ hút thuốc lá nhiều hơn so với những người không thừa kế biến thể.
Ông nói: “Nếu không có một môi trường mà chúng ta gọi là khói thuốc lá, bạn sẽ không bị phát triển bệnh ung thư phổi ở Iceland. Nhưng não bộ của bạn thừa hưởng sự thôi thúc tìm kiếm môi trường. Não bộ của bạn đã được lập trình cố định bởi gien. Nó ảnh hưởng trên đa số các hành động và trong đó có rất ít ý chí tự do. Do đó bạn vẫn phải luôn luôn chiến đấu với bản thân để ngăn chặn số phận di truyền của bạn đang trở thành hiện thực”.
Lý giải về tình trạng tuổi thọ cao ở Iceland, ông Stefansson nói: “Các điều kiện khắc nghiệt của cuộc sống ở Iceland trong những thế kỷ qua, chẳng hạn như nhà cửa không có máy sưởi ấm, những khó khăn về nông nghiệp, tình trạng nghèo túng phổ biến, có thể đồng nghĩa với sự việc chỉ có những người có gien dẻo dai mới sống sót nổi, sinh sản và loại trừ những ADN yếu kém.
Chắc chắn cụ ông Thorliefsson dường như đã có những gien dẻo dai như thế. Cách đây 6 năm, cụ đã rời khỏi cộng đồng những người hưu trí, trở về nhà và tiếp tục thói quen đi bơi trong những thung lũng giữa thời tiết lạnh giá và trượt tuyết quanh những vùng núi ở địa phương. Nhưng khi được hỏi về bí quyết sống thọ, cụ chỉ đáp: “Tôi thừa hưởng điều đó từ bố mẹ tôi”.
Vì sao Iceland là một trong những quốc gia có người dân khỏe mạnh nhất thế giới?
Thông qua những ưu điểm như tuổi thọ cao, tỉ lệ tử vong nơi trẻ sơ sinh thấp và môi trường ít ô nhiễm. Vậy thực sự người dân Iceland đã sống như thế nào? Dưới đây là 5 gợi ý về lối sống mà chúng ta có thể tham khảo từ người Iceland.
Chế độ ăn uống lành mạnh
Nói tới chuyện ăn uống, người dân Iceland rất đơn giản: họ ăn những thực phẩm thuần túy và tươi, đa số là thịt cừu nạc, hải sản (như cá tuyết chấm đen, cá thu và cá trích giàu acid béo omega-3 và rất bổ dưỡng) và sữa bò nuôi thủ công từ những đàn bò thả tự do trên đồng cỏ (trong số đó nhiều món ya-ua do địa phương làm, gọi là skyr). Họ cũng dùng dầu ô liu chất lượng cao để nấu ăn và làm món xà lách trộn. Cũng vậy, do những vụ mùa ngắn hạn, phần nhiều các sản phẩm địa phương được trồng trong nhà kính, rất hạn chế thuốc trừ sâu.
Liệu pháp nước
Người Iceland có những nguồn lợi sức khỏe đến từ những suối nước nóng thiên nhiên và thậm chí một số người tin rằng những nguồn nước nóng từ núi lửa sẽ giúp họ nâng cao tuổi thọ. Mặc dù các tuyên bố này có thể đúng hoặc không đúng, những suối nước nóng cung cấp cho người Iceland một trung tâm thư giãn tại gia giúp tiết kiệm được thời gian đồng thời làm giảm thiểu các độc tố do stress gây ra.
Những liên kết xã hội mạnh mẽ
Trong đất nước nhỏ bé chỉ có 300.000 dân này, yếu tố sống hòa hợp cộng đồng là điều cần thiết. Các nhà khoa học thừa nhận rằng sự tồn tại qua những mùa đông lạnh giá, đen tối đã tạo nên sự phụ thuộc lẫn nhau độc đáo và những mối quan hệ xã hội cực kỳ mạnh mẽ. Đó chính là bí quyết của hạnh phúc và sự mạnh khỏe.
Tập thể dục
Để đẩy lui cảm giác buồn chán nặng nề trong suốt mùa đông (với những tháng gần như không có ánh sáng mặt trời) người dân Iceland thường xuyên đi tập gym. Điều này giúp họ củng cố thể lực và cải thiện tâm trạng. Leo núi băng, leo núi đá, leo núi và chèo thuyền kayak, tất cả đều là những hoạt động thư giãn phổ biến.
Bình đẳng giới tính
Iceland được bình chọn là đất nước tôn trọng nữ quyền nhất thế giới từ cách đây hơn 3 thập niên. Ở Iceland, quan hệ giữa nam giới và nữ giới được xem là bình đẳng nhất thế giới. Vai trò của người mẹ và người cha đều ngang nhau. Đồng thời các dịch vụ chăm sóc trẻ học mẫu giáo trong suốt ngày do chính phủ tài trợ đã giúp cho người phụ nữ được thoải mái hơn để lo liệu cho gia đình và nghề nghiệp. Sự bình đẳng giới tính có mối liên quan mạnh mẽ đối với sức khỏe và tuổi thọ của nữ giới. Sự cân bằng giữa gia đình và xã hội cũng giúp làm giảm gánh nặng cho phụ nữ, cho phép họ có thể tăng thêm tập trung cho sức khỏe và bản thân của họ.