Sâu trong con hẻm giữa làng chài ven biển Cửa Đại nơi vừa có sự ra đời của một nơi chốn đầy xúc cảm. Một ngôi nhà, một xưởng vẽ của người hoạ sĩ trẻ với không gian động và tĩnh đan xen nhau. Nép mình giữa những nếp gấp chồng chéo của khu dân cư đông đúc thiếu vắng mảng xanh, ngôi nhà 161 m2 như mọc ra những bụi cây xanh rì từ ban công và cửa sổ, bí ẩn nhưng lại rất sống động. Không chỉ đơn thuần là nơi cư trú, đây còn là một tác phẩm nghệ thuật bình yên và cũng đầy bất ngờ.
Công trình là tổ hợp không gian ở của gia đình kết hợp với xưởng vẽ của chủ nhà – một họa sĩ trẻ. Gia đình có thành viên đã ở độ tuổi nghỉ ngơi, vậy nên sự trẻ trung cũng được tiết chế cho phù hợp. Qua trao đổi với kiến trúc sư trong những ngày đầu hình thành ý tưởng cho ngôi nhà, anh Bảo (chủ nhà) đã chia sẻ: “Anh mong nhất được có một không gian sống nhẹ nhàng, bình yên cho ba mẹ khi tuổi già về. Ngoài ra cũng vừa là không gian tĩnh lặng, yên bình ở quê để theo đuổi đam mê hội họa của mình”.
Với kinh phí thi công không quá lớn, việc sử dụng vật liệu phải được nghiên cứu và tính toán kỹ lưỡng. Qua đó, nhóm thiết kế đã đi đến ý tưởng sử dụng vật liệu có sẵn tại địa phương. Kiến trúc của ngôi nhà thấp thoáng phong cách hiện đại những năm 1960, toát lên vẻ quyến rũ mà không cần đến những tác động dư thừa. Ngoài ra, chủ nhà cũng mong muốn tất cả không gian đều phải có sự linh hoạt và đa năng kể cả trong kiến trúc hay là nội thất.
Đối với người hoạ sĩ, ánh sáng, nhiệt độ, cảm xúc, tinh thần là chất xúc tác quan trọng để tạo nên chất cảm trong từng tác phẩm nghệ thuật. Với một kiến trúc sư hay nhà thiết kế nội thất, liệu nghệ thuật, cảm xúc và những yếu tố vô hình có đủ là chất xúc tác, hay cần nhiều hơn những thông tin đầu vào để tạo nên một “tác phẩm” mang vẻ đẹp của sự kết hợp giữa lý tính và cảm tính. Tôi nghĩ mỗi kiến trúc sư, nhà thiết kế sẽ có cho mình câu trả lời khác nhau nhưng tất cả đều hướng về mục đích cuối cùng: tạo ra một nơi chốn cho cả thể xác và tâm hồn của ai đó, một nơi của riêng họ và một nơi để họ trở thành một phần của những thứ lớn lao hơn.
Điểm nhấn của ngôi nhà là xưởng vẽ ở tầng hai. Đây là không gian đa năng nơi anh Bảo thực hành hội họa, dạy vẽ, tổ chức triển lãm, đọc sách và đôi khi sẽ trở thành nơi vui chơi của các bạn nhỏ trong xóm. Tất cả đồ nội thất trong không gian này được thay đổi một cách linh hoạt, nhanh chóng để đáp ứng được các nhu cầu trên. Ánh sáng tự nhiên tràn ngập, kết hợp với màu sắc của các bức tranh tạo nên một không gian đầy cảm hứng.
Sự đa năng trong kiến trúc giúp cho xưởng vẽ kết nối được với ba không gian khác nhau, đó là phòng ngủ, khu vườn và phòng kho. Khu vườn nhỏ trước nhà không chỉ là nơi trồng rau xanh mà còn là một lớp màng lọc tự nhiên, giúp không khí trong nhà luôn trong lành. Cánh cửa ẩn trong kệ sách dẫn vào phòng ngủ của họa sĩ. Như bị ai đó giấu đi, phòng ngủ của anh là không gian riêng tư nhất trong nhà.
Một trong những điểm đặc biệt của ngôi nhà là sự kết nối chặt chẽ giữa không gian sống và thiên nhiên. Khu vườn nhỏ trước nhà không chỉ là nơi trồng rau xanh mà còn là một lớp màng lọc tự nhiên, giúp không khí trong nhà luôn trong lành. Vườn còn giúp giảm tiếng ồn và tầm nhìn từ bên ngoài, đảm bảo sự thư giãn, thoải mái và nuôi dưỡng tinh thần sáng tạo cho hoạ sĩ và người học vẽ.
Không gian chung ở tầng trệt có tính kết nối cao, là sự kết hợp linh hoạt giữa phòng khách và bếp. giữa các thành viên trong gia đình, bạn bè, thầy trò. Không gian là một sự kết nối giữa Phòng khách và Phòng bếp có tính linh hoạt cao, các vật dụng nội thất: bếp đảo, bàn ăn có thể mở rộng hoặc di chuyển cho phù hợp với mục đích sử dụng khác nhau.
Không gian chung ở tầng trệt là sự kết hợp linh hoạt giữa phòng khách và bếp. Đồ nội thất như bếp đảo, bàn ăn có thể mở rộng hoặc di chuyển cho phù hợp tuỳ theo mục đích sử dụng. Khu vực mở này là nơi các thành viên trong gia đình, bạn bè và thầy trò dành thời gian nuôi dưỡng sự gắn kết.
Phòng ngủ bố mẹ được bố trí tối giản trong gam màu và sự hài hoà tự nhiên của vật liệu. Kiến trúc sư sử dụng sàn tre cho phòng để tạo cảm giác gần gũi, thân thiện với người lớn tuổi. Bao quanh phòng ngủ là các khoảng lùi được trồng cây xanh mát.
Giải pháp kiến trúc ứng phó với khí hậu khắc nghiệt
Miền Trung Việt Nam, với khí hậu đặc trưng nắng nóng gay gắt vào mùa hè, mưa bão dữ dội vào mùa đông, luôn đặt ra những thách thức lớn cho việc xây dựng nhà ở. Để đối phó với điều kiện tự nhiên khắc nghiệt này, các kiến trúc sư đã đưa ra nhiều giải pháp sáng tạo, nhằm đảm bảo công trình không chỉ bền vững mà còn mang lại không gian sống thoải mái cho người dân.
Một trong những vấn đề cấp thiết nhất ở miền Trung là nhiệt độ cao và độ ẩm lớn vào mùa hè, đặc biệt là mùa gió Lào. Để giải quyết vấn đề này, các kiến trúc sư đã áp dụng nhiều giải pháp như:
Tạo đối lưu không khí: Việc tạo ra các khoảng lùi xung quanh nhà giúp không khí lưu thông tự nhiên, giảm thiểu sự tích tụ nhiệt. Bên trong nhà, các ô cửa sổ và cửa hất được bố trí hợp lý, tận dụng tối đa gió tự nhiên để làm mát không gian.
Tăng cường cây xanh: Cây xanh đóng vai trò quan trọng trong việc giảm nhiệt độ, lọc không khí và tạo bóng mát. Việc trồng cây xanh xung quanh nhà, đặc biệt là những loại cây có tán lá rộng, sẽ giúp giảm bức xạ nhiệt, tạo cảm giác mát mẻ.
Sử dụng vật liệu tự nhiên: Các vật liệu như gỗ, tre, nứa có khả năng điều hòa nhiệt độ tốt, giúp không gian sống trở nên mát mẻ vào mùa hè và ấm áp vào mùa đông. Ngoài ra, việc sử dụng các vật liệu địa phương như đá mài, đá rửa còn góp phần giảm chi phí xây dựng và tạo nên nét đặc trưng riêng cho ngôi nhà.
Việc sử dụng vật liệu địa phương và các giải pháp kiến trúc thông minh đã giúp ngôi nhà thích nghi tốt với điều kiện khí hậu khắc nghiệt của miền Trung. Hệ thống thông gió tự nhiên, mái nhà bằng bê tông kết hợp ngói, và các mảng xanh bao quanh giúp ngôi nhà luôn mát mẻ vào mùa hè và ấm áp vào mùa đông.
Không chỉ là một không gian sống đầy ý nghĩa, nơi kết nối các thế hệ và nuôi dưỡng tình yêu nghệ thuật, ngôi nhà còn là minh chứng cho sự kết hợp hài hoà giữa các yếu tố tự nhiên và kỹ thuật để tạo nên không gian sống chất lượng, hoà hợp với khí hậu địa phương.
___
Thông tin dự án:
Tên dự án: Bao Huynh WaterColor Atelier
Đơn vị thiết kế kiến trúc – nội thất: Chong Chóng Architure
Diện tích: 161m2
Kiến trúc sư chủ trì: Nguyễn Văn Chương
Thiết kế kiến trúc – nội thất: Ái Trân, Văn Trọng, Bùi Cường, Việt Hoàng, Trường Thành, Quân Lê
Năm hoàn thành: 2023
Hình ảnh: SuKha_Studio
- Xem thêm: Nhà gió biển