Thông thường cứ vào cuối năm người ta lại dọn dẹp nhà cửa để đón Giáng sinh (với những gia đình theo Công giáo), Tết Dương lịch rồi Tết Âm lịch. Tuy vậy, có nhiều ý kiến của giới trẻ cho rằng năm nào cũng phải dọn nhà dọn cửa sao vất vả quá, chi bằng dành thời gian tận hưởng thời khắc năm mới đến, mua sắm đồ đạc mới thay cho những thứ đã cũ mèm chứ nhà cũ đồ đạc cũng cũ thì lau chùi dọn dẹp cỡ nào cũng vậy! Thật ra, việc dọn dẹp nhà cửa cuối năm còn là dịp để điều chỉnh lại về mặt phong thủy cho nhà cửa tốt hơn vào năm mới.
“Tống cựu nghinh tân” (tống khứ cái cũ đi, chào đón cái mới đến) dịp cuối năm cũ, đầu năm mới không chỉ có trong truyền thống của cư dân Việt xưa nay mà còn là tập tục của nhiều nước trên thế giới, song tùy vùng đất, tôn giáo và nếp sống ở địa phương mà thay đổi về thời gian và có cách làm khác nhau. Có thể nói không khí tết nhất đã chớm khi nhà nhà dọn dẹp, tổng vệ sinh vào những ngày cuối năm để nơi cư trú sạch sẽ, gọn gàng, qua đó “thổi” luồng sinh khí mới vào không gian sống.
Ngoái nhìn để đi đúng hướng
Chỉ cần được khởi đầu năm mới trong một không gian tươi tắn sạch sẽ, ấm áp, quây quần… chắc chắn ai cũng hứng khởi, vui vẻ, an hòa. Tuy nhiên cần lưu ý những điểm sau khi tiến hành dọn dẹp, làm mới nhà cửa dịp cuối năm:
– Quá trình sử dụng có thể dẫn đến những sai lệch về mặt phong thủy ở hình thế, tầm nhìn, quan hệ giữa các khu vực chức năng… của ngôi nhà. Chẳng hạn có quá nhiều vật dụng nên tầm nhìn bị che khuất, sự bừa bộn khiến nội khí ngột ngạt, bức bí. Khi làm mới nhà cửa phải dựa theo bộ khung sẵn có, nên cần “kiểm kê” lại đồ đạc, chi tiết trong không gian xem có gì sai lệch sau nhiều năm ăn ở hay không.
– Miệng nạp khí (khí khẩu) và đường dẫn khí ra vào nhà (khí đạo) luôn phải thông qua hệ thống cửa và khe thông gió hoặc giếng trời. Do vậy nhà đón được gió tốt hay xấu tùy ở cách bố trí cửa, cách tạo luồng đối lưu không khí mà nếu vì lý do nào đó bị bít kín thì phải điều chỉnh lại. Ngay cả các vị trí gắn máy lạnh, đặt quạt đứng, nếu quá trình sử dụng cảm thấy chưa ổn thì cuối năm là dịp xem xét bố trí lại để các miệng thổi khí nhân tạo này được bố trí hiệu quả, tốt cho sức khỏe.
– Nhiều gia chủ ưa mở nhiều cửa, thậm chí mở tối đa ở mặt tiền để “đón tài lộc”, để “dễ thở” hơn. Tuy nhiên ngôi nhà hiện đại giữa phố thị đông đúc ít được che chắn bởi thiên nhiên như nhà truyền thống, hướng nắng hướng gió nhiều khi không thuận lợi, mở nhiều cửa tùy tiện khiến không gian bên trong hứng chịu thêm đủ thứ tiếng ồn, bụi bặm, nắng gắt khiến nhà mau xuống cấp, người dễ bị bệnh tật. Nội khí tốt hay xấu còn tùy thuộc trong quá trình sinh hoạt, nấu nướng, thiết bị tỏa nhiệt, mùi của người và vật dụng, vật nuôi… Nếu nội khí tù túng sẽ sinh ra bệnh tật, tâm lý trì trệ, kém linh hoạt.
Do đó khâu khảo sát, đánh giá hiện trạng không gian sống rất quan trọng để biết rõ những gì cần cải tạo, cần dọn dẹp, giảm thiểu các mùi độc hại tích tụ trong quá trình cư ngụ. Việc chỉnh sửa, dọn dẹp nhà cuối năm không phải là thêm mảng giấy dán tường, sơn lại màu khác sao cho đẹp mắt mà phải giúp giảm bớt mùi bếp nấu, giảm được ẩm mốc, xóa đi bề bộn…
Mặt khác nên lưu ý tâm lý “dọn là dẹp”, tức là vứt bỏ nhiều chi tiết, vật dụng có thể gây quen mắt, nhàm chán nhưng đồng thời cũng “dẹp” luôn các yếu tố có ích về không gian và phong thủy. Ví dụ: bỏ bộ salon cũ nhưng kiểu dáng hiện đại gọn gàng thay bằng bộ bàn ghế mới dù bằng gỗ quý đắt tiền nhưng lại khiến nhà chật chội hơn. Hay cất đi tranh ảnh chứa đựng nhiều kỷ niệm, thay thế bằng đồ trang trí mới có thể đẹp đẽ, sang trọng hơn nhưng lại thiếu sự gắn kết về tâm thức, tình cảm, thiếu sự thân thuộc với gia chủ, có thể gián tiếp tạo nên thay đổi về Hình và Thế trong không gian.
Lưu ý đúng chỗ, làm mới vừa đủ
Để tránh làm sai lệch về không gian cũng như phong thủy, cũng như giảm bớt công sức và chi phí tốn kém cho gia chủ khi dọn nhà cuối năm, cần lưu ý về mặt nội thất và phong thủy trên tinh thần “đúng và đủ” như sau:
Ở các vùng chuyển tiếp trong – ngoài như bậu cửa sổ, bậc thềm, sảnh vào cửa chính… vốn là nơi chủ yếu để đón – tiễn khách, khi trưng bày đồ mới sẽ tạo nên sắc thái mới. Các vật dụng ưu tiên đặt tại khu vực chuyển tiếp thường là chậu cây bonsai hoặc cây kiểng đẹp, chịu bóng râm; tượng trang trí bằng đá hay đồng, tranh ảnh tươi tắn; câu đối hoặc hình dán linh vật của năm hoặc treo đèn lồng… Cần quan tâm yếu tố chiếu sáng và âm thanh tương ứng cho vật trưng bày, bằng cách dùng thêm đèn pha, đặt thác nước, lu nước phong thủy chảy róc rách, treo phong linh, ống sáo trúc để tăng cường âm thanh vui tai và kích thích luân chuyển sinh khí trong nhà. Những giải pháp này ít ảnh hưởng đến “phần cứng” của nhà, nhưng đòi hỏi gia chủ phải có sự chọn lựa cân nhắc sao cho hài hòa, trang nhã, tránh lòe loẹt hay bày biện đồ đạc dày đặc.
Đa số gia chủ thường xếp đặt đồ đạc dọc theo các bức tường nhà mà quên phần trung cung là những khu vực đi lại, khoảng trống giữa các phòng, giếng trời hay trục cầu thang, trong khi đây là những điểm thu hút sinh khí và dẫn dắt tầm nhìn cho nội thất. Nên dọn sạch sẽ, tăng cường chiếu sáng và có thể đặt thêm vật dụng trang trí như một tấm thảm tròn, bàn nhỏ với bình hoa… ở các khu vực này. Đối với căn hộ chung cư, trung cung thường là phần giao nhau của lối đi qua lại giữa các phòng; ở đó cần quang đãng, nếu có vách ngăn ở đó thì có thể tạo điểm nhấn như bố trí tiểu cảnh, bình gốm (thuộc Thổ, bình hòa) hoặc treo tranh ảnh tạo được điểm nhấn… để hình thành một vùng trung cung sáng sủa, sinh động vào năm mới.
Cần “lập lại trật tự” một số vật dụng nếu bị xáo trộn sau thời gian sử dụng, hoặc bị các vật dụng khác che chắn, làm thay đổi phương vị vốn có của chúng. Ví dụ: đầu giường ngủ và hai bên đầu giường là nơi thường đặt đồ dùng lặt vặt thì cuối năm cần làm gọn, chỉ giữ những gì đặc trưng và tạo nên sự an lành, hài hòa như hình ảnh gia đình, quyển sách ưa thích, đồng hồ báo thức… Phòng làm việc cũng là nơi dễ bị xáo trộn nội thất do sách vở, vật dụng, thiết bị văn phòng gia tăng trong quá trình sử dụng. Nên dọn dẹp, hoán chuyển vật dụng gọn ghẽ sao cho phần trước mặt người làm việc nhìn ra (tiểu minh đường) quang đãng, treo tranh ảnh có nội dung và hình thức tươi tắn, vui vẻ, hoặc đặt cây xanh giúp thư giãn, giảm áp lực công việc. Các vật dụng ưu tiên cho không gian riêng tư nên là đèn bàn, đồng hồ nhỏ, bình gốm hoặc lọ thủy tinh, khung hình trang trí, bình hoa tươi và hoa khô… nói chung là các sản phẩm thuộc nhóm hành Thủy và Mộc, hạn chế thêm hành Kim ở không gian làm việc, thư giãn.
Các vị trí ăn uống, đãi khách ngày tết cũng là nơi cần “tốt khoe xấu che” bởi sẽ thường tập trung người. Cần bổ sung các vật dụng vừa trang trí vừa sử dụng như hộp khăn giấy, giá để rượu, khay trà… Tránh xếp đặt tùy tiện theo kiểu gặp đâu ngồi đấy, khi nhà có nhiều khách sẽ vướng víu và bất tiện. Cũng cần dự trù khoảng trống cho trẻ em vui đùa, nên có thể cất bớt vài thứ đồ đạc, che chắn các góc cạnh sắc nhọn để làm rộng không gian và tránh nguy hiểm cho trẻ em.
Ngoài ra, gia chủ nên kềm chế mua sắm đồ dùng mới, thay vào đó biết “quy hoạch” lại đồ nội thất cũ sao cho không gian ngăn nắp, ít chi tiết thừa, hoặc sử dụng đồ nội thất đa năng hay có khả năng thay đổi linh hoạt. Các thành viên trong gia đình tùy theo lứa tuổi, giới tính, công việc, sinh hoạt… mà sắp xếp lại không gian riêng sao cho phù hợp, đưa cá tính và sự thích thú trang hoàng nhà cửa vào nội thất nhiều hơn. Không gian ở không thể nở rộng ra thêm, do đó ta cần làm mới nhà cửa bằng sự chắt lọc và bài trí khéo léo, có chính phụ và trọng tâm, đem lại một không khí tươi tắn, tinh khôi cho nhà cửa vào dịp năm mới.
- Ảnh Xuân Trang