Một trong những tặng vật kỳ diệu nhất mà tạo hóa ban tặng cho con người chính là hoa với hàng nghìn chủng loại hiện hữu trong thiên nhiên. Thế nhưng dường như vẫn chưa đủ với nhu cầu thưởng ngoạn của con người: họ trồng thêm hoa chung quanh mình, nỗ lực lai tạo và nhân giống nhiều loại hoa mới để cuộc sống luôn tràn ngập các sắc hoa, hương hoa. Ngày nay, đến bất kỳ vùng đất nào trên thế gian này, bạn cũng có cơ hội chiêm ngưỡng vẻ đẹp của ngàn hoa, và các lễ hội hoa được tổ chức khắp nơi là một yếu tố quan trọng thu hút du khách.
Thông thường, các lễ hội hoa được tổ chức vào mùa xuân ở các quốc gia, bởi mùa xuân cũng là mùa đẹp nhất của hoa, tuy nhiên có những lễ hội hoa diễn ra vào đầu mùa hè hay tùy thuộc vào thời tiết trong năm. Bên cạnh những lễ hội hoa diễn ra hằng năm khắp nơi trên hành tinh chúng ta, với trăm hồng ngàn tía được trưng bày, phô diễn sắc hương cho người thưởng lãm, có những festival hoa lạ thường, kỳ ảo đến khó tin, đòi hỏi công sức rất lớn của những cá nhân, tập thể tham gia cũng như của nhà tổ chức, chẳng hạn các cuộc diễu hành, trình diễn hoa sau đây.
Diễu hành hoa và lễ hội hoa tulip ở Hà Lan
Trong ngôn ngữ Hà Lan, từ “bloemencorso” có nghĩa là “cuộc diễu hành của hoa” và đây cũng là tên gọi của festival hoa có lẽ là độc đáo bậc nhất hành tinh. Người ta kết hoa thành vô số hình thù kỳ lạ nhất, thậm chí khó tưởng tượng nổi, tất cả đều có kích thước khổng lồ và được chở trên những chiếc “thuyền hoa” di chuyển qua các đường phố của Zundert, một thành phố nhỏ thuộc tỉnh Noord-Brabant của Hà Lan và là một trong những đô thị nông nghiệp phát triển nhất ở xứ sở của hoa(*). Mỗi chiếc thuyền hoa như thế được kết bằng hàng vạn bông hoa cúc, thược dược… nhiều màu sắc và phải cần đến cả trăm người thực hiện liên tục trong đôi ba tháng mới hoàn chỉnh. Dù Zundert chỉ có hơn 20.000 dân nhưng lễ hội diễu hành hoa hằng năm tại đây thu hút khoảng trên 50.000 du khách bốn phương.
Ngoài ra, ở Hà Lan còn có lễ hội hoa Keukenhof, được tổ chức vào mùa xuân – từ đầu tháng Tư đến khoảng giữa tháng Năm – ở vườn Keukenhof (hay còn được gọi là “Vườn châu Âu”) nằm ở Lisse, một thị trấn nhỏ ở phía nam thủ đô Amsterdam. Đây là vườn hoa lớn nhất thế giới ở Bắc bán cầu với diện tích 32ha, trồng khoảng 7 triệu hoa tulip thuộc 100 giống khác nhau. Bên cạnh hoa tulip, lễ hội còn trưng bày hàng trăm chủng loại hoa được trồng tại Hà Lan cũng như đến từ nhiều quốc gia khác ở châu Âu. Mỗi năm, các vườn hoa ở lễ hội Keukenhof lại được sắp đặt, bài trí theo một chủ đề để tránh gây nhàm chán cho khách thưởng ngoạn.
Thảm hoa ở Brussels
Cứ mỗi hai năm, ở thủ đô Bỉ lại diễn ra cuộc trình diễn hoa có một không hai, và những ai may mắn có mặt ở Quảng trường Lớn (Grote Markt) trước Tòa thị chính Brussels lúc đó sẽ nhớ mãi lễ hội hoa tuyệt vời này. Lễ hội diễn ra chỉ trong một thời gian ngắn giữa tháng Tám, vào dịp lễ Đức Mẹ thăng thiên của các tín đồ Kitô giáo. Cả quảng trường khi đó được trải một tấm thảm hoa khổng lồ, kết bằng hàng trăm ngàn, thậm chí cả triệu bông hoa thu hải đường (begonia) và hoa thược dược nhiều màu sắc. Để kết tấm thảm hoa, người dân Brussels phải chuẩn bị cả năm trời. Trước tiên là chọn chủ đề, sau đó tiến hành làm mô hình thu nhỏ rồi tới mô hình theo kích thước thật của thảm hoa (thường là 77m x 24m), từ đó người ta mới tính toán được số lượng hoa tươi sẽ cần đến để “dệt” thảm. Khoảng một tuần trước ngày kết thảm hoa, trên cơ sở hình ảnh, hoa văn được chọn của tấm thảm, khoảng hơn trăm người tình nguyện được chọn để thực hiện tác phẩm hoa vĩ đại này. Công việc sẽ diễn ra chỉ trong đôi ba ngày để đảm bảo cho hoa được tươi trong những ngày lễ hội.
Thảm hoa Brussels đầu tiên được thực hiện vào năm 1971 theo đề xuất của kiến trúc sư cảnh quan E. Stautemans, sau khi ông đã làm nhiều thảm hoa khác nhau với kích thước nhỏ hơn nhiều cho các công trình kiến trúc ở khắp nước Bỉ. Trong thời gian lễ hội, còn có các cuộc trình diễn văn nghệ, bắn pháo hoa… ở khu vực Quảng trường Lớn của Brussels.
Lễ hội hoa Genzano Infiorata
Nếu bạn đã lên kế hoạch du lịch châu Âu mùa hè tới đây, hãy đến Ý vào tháng Sáu và dành ra ít nhất một ngày để dự lễ hội hoa nổi tiếng ở Genzano di Roma, một đô thị cổ kính thuộc địa phận của Roma, nằm trên đồi Alban, cách thủ đô Ý chỉ 29km. Festival hoa Infiorata được tổ chức hằng năm, bắt đầu từ hơn 200 năm trước, khi đó toàn bộ con phố Via Italo Belardi được các nghệ nhân, nghệ sĩ của Genzano phủ kín bằng những tấm thảm hoa với những hình ảnh lấy cảm hứng từ các điển tích tôn giáo hay các tác phẩm nghệ thuật nổi tiếng. Song song đó là các cuộc diễu hành hóa trang trong trang phục truyền thống Ý từ thời Trung cổ, Phục hưng…, tùy theo chủ đề của lễ hội hoa các năm, chẳng hạn: “Sắc màu của Michelangelo”, “Các phác họa của Lorenzo Bernini”…
Vẻ đẹp và sức quyến rũ của lễ hội hoa Infiorata từng được văn hào Đan Mạch Hans Christian Andersen ca ngợi như sau: “Toàn bộ con đường là một thảm hoa… Người ta không chỉ nín thở trước cảnh tượng ấy mà còn bởi những bông hoa nằm trên đường trông như thể những viên đá quý”.
Diễu hành hoa hồng ở Pasadena
Nguyên tên gọi của lễ hội hoa này là “Cuộc thi diễu hành hoa hồng” (The Tournament of Roses Parade) và là một hoạt động của Lễ hội đón Năm mới Hoa Kỳ, được tổ chức vào mỗi đầu năm ở thành phố Pasadena (bang California). Đây là cuộc thi tài của những chiếc xe hoa với hình ảnh, biểu tượng vui, ngộ nghĩnh được kết bằng hoa diễu hành trên đường phố cùng với những đội kèn đồng, diễn viên xiếc, nghệ sĩ đường phố… tạo thành một vở diễn tràn ngập sự phấn khích, thu hút đông đảo du khách và được truyền hình trực tiếp đến hàng trăm quốc gia, vùng lãnh thổ khắp thế giới.
Bắt đầu được tổ chức vào ngày 1-1-1890, lễ hội hoa hồng Pasadena chưa từng gián đoạn trong hơn một thế kỷ qua (nếu như ngày đầu năm mới trùng vào ngày Chủ nhật thì cuộc diễu hành sẽ được dời vào ngày 2-1).
“Trận chiến của hoa” ở Valencia
“Batalla de Flores” trong ngôn ngữ Tây Ban Nha có nghĩa “trận chiến của hoa” và đây là một lễ hội hoa tưng bừng được tổ chức vào ngày 22-7 hằng năm, đánh dấu sự kết thúc của một mùa xuân đầy những lễ hội văn hóa, giải trí ở thành phố Valencia của xứ sở bò tót.
Lễ hội bắt đầu bằng một cuộc diễu hành của những con thuyền hoa được “thả” trôi trên các đường phố chính của Valencia – những thuyền hoa được kết bằng hàng ngàn đóa hoa tươi thắm rực rỡ sắc màu với các hình ảnh vui nhộn, sinh động, trên mỗi con thuyền có những chú bé, cô bé xinh xắn hay các thiếu nữ yêu kiều. Những gì diễn ra sau đó mới thật sự là một… trận chiến của hoa. Khi các thuyền hoa đi qua, khách tham dự đứng hai bên đường bắt đầu ném những bông hoa lên các con thuyền và ngược lại, các cô bé, chú bé hay các thiếu nữ cũng đáp trả họ bằng hoa; đồng thời các thuyền hoa cũng “bắn” hoa vào nhau, tất cả tạo thành một trận mưa hoa trên đường phố. “Trận chiến của hoa” thường kéo dài khoảng 20 phút và sau đó lễ hội kết thúc bằng một màn trình diễn pháo bông ngoạn mục.
Lễ hội hoa Chiang Mai
Festival hoa ở Chiang Mai được coi là lễ hội hoa đặc sắc nhất ở châu Á, được tổ chức hằng năm ở tỉnh vùng cao được mệnh danh là “Hoa hồng phương Bắc”. Lễ hội diễn ra vào ngày cuối tuần đầu tiên của tháng Hai hằng năm, khi mùa lạnh đã qua đi, mùa xuân vừa đến với Chiang Mai – vốn là vùng trồng hoa lớn nhất của Thái Lan. Lễ hội là dịp để cư dân địa phương tôn vinh nghề trồng hoa bản địa, “khoe” với khách năm châu những chủng loại hoa đẹp nhất trong vùng vào thời tiết đẹp nhất trong năm, đặc biệt là các giống hoa lan đã lừng danh thế giới như lan Dendrobium hồng và tím, lan Daoruang hoa vàng… Cũng tại đây, du khách mới có cơ hội chiêm ngưỡng những loài hoa cúc trắng và vàng quý hiếm hay hoa hồng Damask với nhiều giống chỉ có ở Chiang Mai.
Festival hoa Chiang Mai còn có buổi diễu hành của các xe hoa lộng lẫy với hình ảnh được lấy từ các điển tích Phật giáo, các truyền thuyết cổ xưa của xứ Thái, các linh vật…
Tuy nhiên, rất đông người dự lễ hội hoa Chiang Mai tìm đến vườn hoa công cộng Suan Buak Haad ở ngoại vi phía tây nam thành phố, nơi tập trung các nhà buôn cây cảnh, hoa trái, nơi các nhà vườn ươm trồng hoa lan trưng bày sản phẩm của họ. Chính ở đây, người ta phải mất đến hơn một giờ đồng hồ để xem cho mãn nhãn các chủng loại hoa trái phong phú của miền nhiệt đới và chọn mua những gì mình yêu thích nhất.
Lễ hội hoa Chiang Mai 2014 sẽ diễn ra từ ngày 1 đến ngày 9-2 năm nay. Dù tình hình chính trị xã hội Thái Lan đang có những bất ổn nhưng chắc chắn Chiang Mai vẫn thu hút đông đảo những tín đồ của hoa.
Ngoài ra, còn có nhiều thành phố khác trên khắp hành tinh cũng tổ chức các ngày hội dành cho hoa như festival hoa ở Medellin (Colombia), sự kiện quan trọng nhất trong năm của thành phố này; hoặc cuộc diễu hành hoa ở Ventimigla, thành phố phía bắc Ý, gần giáp biên giới với nước Pháp, nơi cứ mỗi hai năm lại có một cuộc diễu hành hoa ngoạn mục và cũng có một “trận chiến của hoa” giống như tại Valencia; hay “trận chiến hoa” trên đảo Jersey thuộc quần đảo Channel ở ngoài khơi Nornandie của nước Pháp nhưng là lãnh thổ tự trị thuộc Liên hiệp Anh…
Các lễ hội hoa anh đào ở Nhật và ở thủ đô Washington của nước Mỹ cũng là tâm điểm thu hút du khách vào mỗi dịp xuân về, bởi hàng chục giống hoa đào đua nhau khoe sắc trong khung cảnh đẹp như tranh vẽ. Lễ hội hoa hồng ở Auckland diễn ra vào tháng 11 hằng năm (thời gian đó đang là mùa xuân của nước Úc) với sự góp mặt của hàng trăm giống hoa hồng bản địa và ngoại nhập khiến du khách như lạc vào một cõi thiên thai khi đến dự…
Ở Việt Nam, lễ hội hoa tại TP. Hồ Chí Minh với đường hoa Nguyễn Huệ là một nét đẹp văn hóa trong những ngày tết cổ truyền của dân tộc. Festival hoa Đà Lạt dù mới được tổ chức vài năm gần đây nhưng đã gây được sự chú ý, cho dù về mặt chất lượng, quy mô, công tác tổ chức và tính nghệ thuật thì còn rất khiêm tốn so với những lễ hội hoa nổi tiếng toàn cầu…
(*) Ở Zundert có một ngôi nhà là nơi thiên tài Vincent van Gogh sinh ra và lớn lên. Năm 2008, ngôi nhà này đã được trùng tu để làm bảo tàng về cuộc đời của nhà danh họa
- Ảnh Nguyễn Thế Vân, Bùi Tiến Việt, Hoàng Thạch Vân, Huỳnh Thu Dung, TNT và Ảnh Tư liệu