Khai mạc từ đầu tháng 5 và sẽ bế mạc vào cuối tháng 10, Expo Milan 2015 là hội chợ triển lãm kiến trúc lớn nhất trong năm, nơi quy tụ những không gian kiến trúc độc đáo, đặc sắc bậc nhất hành tinh, đồng thời là nơi diễn ra hàng ngàn sự kiện – hoạt động văn hóa, văn nghệ, hội nghị, hội thảo, ẩm thực… Nói như tạp chí du lịch Condé Nast Traveler thì Expo Milan 2015 là “Cuộc trình diễn ấn tượng nhất của các gian hàng quốc gia, phải đến xem trong năm nay”.
Với chủ đề “Nuôi dưỡng hành tinh – Năng lượng cho cuộc sống” (Feeding the Planet Energy for Life), Expo Milano 2015 hướng tới một vấn nạn của nhân loại là nhu cầu lương thực an toàn và bền vững cho tất cả các quốc gia trên thế giới, những giải pháp và sự hợp tác toàn cầu cũng như các công nghệ mới đáp ứng vấn nạn này. Trên cơ sở đó, các nước và vùng lãnh thổ tham gia hội chợ đã đem đến thành phố cổ kính và xinh đẹp Milan của nước Ý những giải pháp liên quan đến sự nuôi dưỡng hành tinh bền vững, được thể hiện trong không gian kiến trúc đặc trưng của xứ sở và dân tộc.
Phải mất nhiều ngày mới có thể chiêm ngưỡng hết những công trình kiến trúc cũng là các gian hàng hội chợ được xây dựng trên một diện tích lên đến 1,1 triệu m2. Quả là “muôn hồng ngàn tía” đua chen, gian hàng nào cũng đáng xem, đáng dành thời gian trải nghiệm các hoạt động ở đó, song có những gian hàng được thiết kế công phu, gây ấn tượng thị giác mạnh mẽ đối với khách tham quan.
Trước hết, phải nói tới gian hàng của nước chủ nhà Ý. Bản thiết kế gian hàng này được chọn từ một cuộc thi quốc tế, được khởi động từ tháng 5-2013, hai năm trước khi diễn ra Expo Milan 2015, với sự tham dự của 68 đơn vị thiết kế, khá nhiều trong số đó là những tên tuổi trong làng thiết kế thế giới. Kết quả là Công ty thiết kế Nemesi & Partnes của Ý đã thắng giải. Gian hàng Ý là một quần thể kiến trúc, bao gồm cao ốc Palazzo Italia sáu tầng hoành tráng, cao 35m, diện tích sử dụng lên đến 14.398m2 và một công trình kiến trúc đương đại Cardo hai tầng, diện tích sử dụng 12.551m2. Đây là công trình lớn nhất và cao nhất tại Expo Milan 2015 và cũng là công trình sẽ được lưu giữ sau khi kết thúc hội chợ. Palazzo Italia được xây dựng với các loại vật liệu bền vững, với những thương hiệu Ý hàng đầu, được ưa chuộng khắp thế giới, trong khi tòa nhà Cardo là nơi trưng bày các tinh hoa đến từ các vùng miền, các địa phương của nước Ý.
Những gian hàng khác được các phương tiện truyền thông quốc tế đánh giá cao về thiết kế cũng như ý tưởng biểu hiện có thể là: Anh, Trung Quốc, Brazil, Israel, Các Tiểu vương quốc Ả Rập Thống nhất (UAE), Nhật, Nga, Pháp, Hàn Quốc, Áo, Chilê, Mỹ, Kuwait… và cả Việt Nam(*) .
Riêng với nhà nhiếp ảnh Romania Laurian Ghinitoiu – người đã “bám” hội chợ trong nhiều ngày để ghi hình toàn bộ các công trình kiến trúc, các gian hàng – thì Top 5 tại Expo Milan 2015 là Anh, Áo, Brazil, UAE, Hàn Quốc. Theo lý giải của Laurian Ghinitoiu, ông đã xếp hạng Top 5 đó bởi các lý do sau:
1. Anh: gian hàng có thiết kế tuyệt hảo về các mặt kiến trúc, công năng và nghệ thuật, với ý tưởng là một chiếc tổ ong khổng lồ, được ghép từ 169.300 mảnh kim loại mà ánh sáng và âm thanh từ công trình này tạo cảm xúc mạnh mẽ cho khách tham quan.
2. Áo: nằm ở khu vực trung tâm hội chợ, gian hàng Áo là nơi khách dừng chân hít thở không khí trong lành, tái tạo năng lượng vì nó được thiết kế như một cánh rừng nhỏ, với nhiệt độ luôn thấp hơn 6oC so với nhiệt độ chung của hội chợ; và với tình trạng ô nhiễm không khí của Milan do quá tải du khách và các phương tiện giao thông thì đây quả là một… thiên đường.
3. Brazil: với sự phối hợp hoàn hảo giữa kiến trúc và nghệ thuật vẽ phối cảnh, gian hàng Brazil tạo nên một sân chơi năng động và hào hứng bậc nhất tại Expo Milan 2015, với kết cấu khung kim loại vững chãi bên ngoài và con đường là một tấm lưới uốn khúc bên trong thu hút bất kỳ ai đến với hội chợ.
4. UAE: với tác giả thiết kế là bậc thầy Norman Foster, gian hàng này thể hiện mạnh mẽ sự tương phản giữa ánh sáng và bóng tối. Hai bức tường khổng lồ cao 12m làm thành một lối vào ngoạn mục, đưa khách tham quan đến với một thính đường dát vàng. Đây cũng là một trong vài công trình muốn tiếp tục tồn tại sau khi kết thúc hội chợ.
5. Hàn Quốc: với chủ đề giản dị “Chúng ta là những gì chúng ta ăn”, gian hàng này là một trong những công trình đặc sắc nhất về nội dung muốn thể hiện bằng hình thức kiến trúc: nó được thiết kế với cảm hứng từ cái liễn bằng sứ truyền thống của người Triều Tiên, với những đường cong và sắc trắng đơn giản mà tinh tế.
Còn rất nhiều các công trình đang chờ chính bạn đánh giá, bởi Expo Milan 2015 mới đi chưa được một nửa chặng đường…
(*) Đã giới thiệu trên tạp chí Nội Thất
- Diên Vỹ tổng hợp
