Ghế Monobloc: Miếng nhựa trắng trở thành biểu tượng của thiết kế toàn cầu hóa

Kể từ khi ra đời cách đây hơn 60 năm, có thể số lượng ghế monobloc đã được sản xuất lên đến hàng tỷ chiếc. Chính là hiện thân của chủ nghĩa tiêu dùng đại chúng, chúng có giá cả phải chăng trên toàn thế giới bởi vì chúng tốn quá ít chi phí sản xuất: khoảng 3,50 đô la để sản xuất. Dù bạn yêu thích hay ghét nó thì không thể phủ nhận sự thành công bền bỉ của chiếc ghế monobloc.

Được hình thành vào những năm 50 tại một thời điểm quan trọng trong lịch sử thiết kế, mảnh nhựa trắng này đã được ca ngợi là chiếc ghế cho thế giới, mang lại thành công toàn cầu nhờ các phương pháp sản xuất ngày nay khiến nó trở nên có vấn đề như một biểu tượng.

Trước khi nó ở khắp mọi nơi

Trước cuộc cách mạng nhựa, ý tưởng về một chiếc ghế đúc được sản xuất hàng loạt đã đi trước thời đại. Khi Nhà thiết kế người Canada Douglas Simpson đưa ra một nguyên mẫu vào năm 1946, chiếc ghế monobloc của ông không có quy trình đúc phù hợp để tạo nên thành công cho nó.

Tất cả điều này đã thay đổi vào những năm sáu mươi với sự ra mắt của chiếc ghế Panton , được thiết kế bởi nhà thiết kế người Đan Mạch Verner Panton. Tiền thân của biểu tượng ban đầu, món đồ nội thất theo trường phái Hiện đại cổ điển này với thiết kế hình chữ S đặc biệt, được coi là chiếc ghế nhựa đúc đầu tiên. Pantone là đại diện cho phong cách Space Age thống trị trong thập kỷ nhưng nó cũng đại diện cho thời kỳ mà các phương pháp sản xuất có thể hỗ trợ monobloc trên con đường thành công.

Vẫn được sản xuất hiện nay của công ty Thụy Sĩ Vitra, nó có thể được tìm thấy trong bảo tàng trên khắp thế giới bao gồm New York Bảo tàng Nghệ thuật Hiện đại, Bảo tàng Thiết kế London, Bảo tàng Lịch sử Đức ở Berlin, và Bảo tàng Đan Mạch Copenhagen của Art & Design .

“Monobloc”

Tất cả là nhờ vào cách sản xuất monobloc. Hãy rõ ràng, bạn sẽ biết một monobloc khi bạn nhìn thấy một chiếc. Cho dù bạn đang đi nghỉ ở Tây Ban Nha hay đang ngồi trong khu vườn của bà bạn, rất có thể ghế monobloc là một phần của đồ nội thất. Với bốn chân, mặt ngồi hơi dốc, tựa lưng có thanh trượt hoặc hoa văn, và hai tay vịn, chiếc monobloc có vẻ ngoài rõ ràng. Tuy nhiên, điều xác định nó nhất là cách nó được sản xuất.

Tên gọi này xuất phát từ mono- (“một”) và bloc (“khối”), có nghĩa là một vật thể được rèn thành một mảnh , một mảnh duy nhất được tạo ra nhờ ép phun , một phương pháp sản xuất đã trở nên phổ biến trong nửa sau của Thế kỷ 20. Sau thành công của ghế Panton, đã có một số thiết kế trên toàn thế giới ra đời theo.

Năm 1972, nhà thiết kế người Pháp Henry Massonnet cho ra mắt chiếc Fauteuil 300, nỗ lực của ông trong việc biến chiếc ghế nhựa trắng trở thành một sản phẩm phong cách sống. Tuy nhiên, thị trường tiêu dùng đại chúng đang phát triển cần thêm một chút tưới nước và phải đến một thời gian xung quanh việc phát hành Ghế sân vườn bằng nhựa của Grosfillex vào năm 1983, những chiếc ghế sản xuất hàng loạt số lượng lớn đầu tiên mới được tung ra thị trường với giá thấp.Đó là lý do tại sao monobloc có được thành công lâu dài như vậy, bởi vì khả năng chi trả của chúng trên quy mô lớn. Đó là sự thật, khuôn mẫu cho một sản phẩm như vậy rất đắt nhưng cũng có khả năng mở rộng đáng kể, có nghĩa là cần ít nhân công, thời gian và chi phí vật liệu khi sản xuất hàng loạt. Trên thực tế, hầu hết các đồ nội thất bằng nhựa ngày nay vẫn sử dụng quy trình ép phun giống như những người tiền nhiệm của nó , một kỳ công vừa đáng chú ý vừa có vấn đề.

Lặp lại đương đại

Kể từ những năm 60, các nhà thiết kế đã tiếp tục thử nghiệm các đặc tính điển hình của monobloc. Một ví dụ về sự biến đổi vô số sản xuất theo thời gian là các ghế Mẹo Tôn bởi Edward Barber và Jay Osgerby, có tính năng một cấu trúc rocking để thúc đẩy tư thế đúng. Một sản phẩm khác, có lẽ được dè dặt hơn, là La Maria của Philippe Starck cho Kartell vào năm 1998, một trong những chiếc ghế polycarbonate đầu tiên có độ bền chắc chắn dễ nhận biết.

Những gì được nhớ đến như một biểu tượng của sự đổi mới vĩ đại trong nửa thế kỷ qua ngày nay đã trở thành một biểu tượng khét tiếng trong một ngành công nghiệp bị ô nhiễm nhựa .

Điều này đã thúc đẩy nhiều nhà thiết kế bắt tay vào giải thích bền vững của riêng họ về monobloc như Ghế Cafè được thiết kế vào năm 2006 bởi bộ đôi Campana Brothers của Brazillian và Respect Cheap Furniture được thiết kế bởi nhà thiết kế người Tây Ban Nha Martì Giuxé trong cùng năm đó.Gần đây hơn, Konstant Grcic đã điều trị cho chiếc ghế monobloc của riêng mình , sử dụng polypropylene tái chế để tạo ra một phiên bản hiện đại có giá cả phải chăng, linh hoạt nhưng quan trọng hơn là bền vững.

Một chiếc ghế cho và chống lại thế giới

Được các nhà lý thuyết xã hội mô tả như một biểu tượng của ‘sự phổ biến toàn cầu’, không quan trọng nó ở đâu trên thế giới, nhìn thấy một chiếc ghế nhựa màu trắng không cho biết bạn đang ở đâu hoặc khi nào. Có lẽ là món đồ nội thất phổ biến nhất thế giới, thật đáng kinh ngạc khi một món đồ bằng nhựa trắng duy nhất có thể thành công rực rỡ nhưng lại không gây tranh cãi và gây tranh cãi rõ rệt .

Tượng trưng cho một loại vật liệu rẻ và mềm dẻo được phổ biến bởi sự gia tăng chủ nghĩa tiêu dùng, nó đặt ra nhiều câu hỏi và mâu thuẫn; một khái niệm được thể hiện trong  dự án hài hước ‘monobloc’ của Bert Loeschner , trong đó ông sử dụng nhiệt để biến chiếc ghế thành những tác phẩm điêu khắc hóm hỉnh.

Cũng như một nguồn cảm hứng bất tận trong nghệ thuật và thiết kế, monobloc là một bài bình luận xã hội đầy khiêu khích. Trong khi đại diện cho thiết kế sản xuất hàng loạt giá rẻ ở các nước công nghiệp phát triển, ở các nước đang phát triển, nó là một đối tượng dân chủ mang lại giá trị rất cần thiết. Chiếc ghế monobloc khơi  gợi mối quan hệ yêu-ghét như một mảnh ghép cho và chống lại thế giới và điều này xác định vị trí của nó trong đại sảnh danh vọng.