Dự án Rumah Kechik là bản tình ca về sự giao thoa giữa quá khứ và hiện tại, kể về hành trình tái sinh ba ngôi nhà bị thời gian bào mòn tọa lạc giữa phố cổ 200 năm tuổi. Nằm trong khu Di sản Thế giới được UNESCO công nhận của Malacca (Malaysia), nhà hàng Rumah Kechik không chỉ là một công trình kiến trúc mà là một tình yêu với di sản, là sự kết hợp hoàn hảo giữa việc bảo tồn những gì tinh túy nhất của quá khứ và phát triển những không gian phục vụ cho cuộc sống hiện đại.
“Rumah Kechik” trong tiếng Malaysia có nghĩa là “Ngôi nhà nhỏ”. Trong bối cảnh truyền thống của Malaysia, những ngôi nhà phụ, thường là nhà bếp, khu người hầu,… gắn liền với nơi ở chính được gọi là “Rumah Kechik”, biểu thị quy mô nhỏ hơn với chức năng phục vụ cho ngôi nhà chính. Tựa như chứng nhân lịch sử đại diện cho văn hóa đời sống của cư dân bản địa, dự án lấy cảm hứng từ bối cảnh truyền thống đã trở thành ngôi nhà phụ nằm cạnh bên dự án phát triển khách sạn hiện có – được coi là “khu dân cư chính” có tên Baba House.
Đề bài đặt ra cho nhóm KTS là khôi phục khối công trình đã xuống cấp, chuyển đổi công năng tầng trệt thành một nhà hàng, trong khi tầng trên dành cho các tiện nghi khác bao gồm phòng chức năng và phòng tập thể dục. Không chỉ đơn thuần giữ lại hình dáng nguyên vẹn của ngôi nhà, từng mảng tường, khối gỗ, viên gạch mang dấu ấn thời gian được phô bày tinh tế như một minh chứng cho sự bền bỉ của kiến trúc cổ điển. Công trình gạch 200 năm tuổi nguyên bản say ngủ bên trong được đánh thức và phô bày toàn vẹn, bằng cách cẩn thận đẽo bỏ lớp thạch cao và sơn bề mặt đã hư hại do mực nước ngập dâng cao. Lớp gạch đỏ lộ diện đã để lại ấn tượng mạnh mẽ và trở thành một phần của cảm hứng thẩm mĩ, là cơ sở cho bảng màu vật liệu của dự án. Bên trên lớp gạch, các dầm gỗ và xà nhà đã được giữ và phục dựng lại trạng thái ban đầu với mong muốn truyền tải chính xác nhất dáng vẻ ban đầu của khối nhà.
Điều đặc biệt trong dự án chính là cách các kiến trúc sư đã đối diện với thử thách lớn nhất của việc bảo tồn: làm sao để giữ lại “linh hồn” của công trình mà không làm mất đi sự tiện nghi của một không gian hiện đại? Sự khéo léo trong việc tạo ra các cửa sổ, ô cửa thông giữa các không gian không chỉ giúp tối ưu hóa ánh sáng tự nhiên mà còn tạo nên mạch kết nối giữa các phòng, giữa các thế hệ. Một khoảng thông tầng được tạo nên ở trung tâm công trình bằng cách loại bỏ cẩn thận một phần sàn tầng 2 hiện có, nhường chỗ cho trải nghiệm thị giác ấn tượng của du khách khi tiến vào.
Rumah Kechik không chỉ là không gian ăn uống, nghỉ ngơi mà còn là nơi thực khách cảm nhận được câu chuyện của một ngôi nhà, một thành phố, một nền văn hóa. Được khơi gợi cảm hứng từ chính khái niệm “ngôi nhà”, cách bố trí nhà hàng tái hiện những không gian thiết yếu trong nhà như phòng khách, phòng ăn, bếp và hiên nhà thân thuộc với mái che. Trong khi mặt tiền phía trước khôi phục lại vẻ đẹp rực rỡ của kiến trúc nhà phố điển hình, mặt đứng phía sau hướng ra sân rộng đón nắng và gió, tái hiện hiện đại các cửa sổ bình phong bằng gỗ có mái che truyền thống, kiểu mái che thường thấy trong nhà phố thương mại xưa ở Đông Nam Á.
Không chỉ dừng lại ở việc bảo tồn, Rumah Kechik còn tái tạo và làm sống lại những giá trị văn hóa qua việc sử dụng các vật liệu thủ công địa phương. Gạch Peranakan, gạch thông gió terracotta, đá cuội và gỗ được lựa chọn kỹ càng và chế tác tỉ mỉ từ những nghệ nhân Malaysia, tạo nên không gian vừa mang hơi thở hiện đại, vừa tràn ngập nét đẹp truyền thống. Các chi tiết nhỏ như đèn chiếu sáng, vách ngăn gỗ được chăm chút, không chỉ tạo điểm nhấn về thẩm mỹ mà còn là sự tôn vinh dành cho làng nghề thủ công địa phương. Phòng ăn thu hút ánh nhìn với điểm nhấn đọng lại ở bức tường ấn tượng từ các viên gạch bằng đất sét được tái sử dụng và tận dụng từ quá trình lợp lại mái chính. Vượt qua giới hạn nghệ thuật, đây là lời tri ân đến quá khứ như một cách để kết nối các thế hệ, từ những người đã xây dựng ngôi nhà này cho đến những người sống trong đó hôm nay.
Rumah Kechik là minh chứng cho khả năng của kiến trúc trong việc giữ gìn và làm sống lại những giá trị truyền thống, đồng thời thể hiện một tầm nhìn hiện đại, hòa hợp với thiên nhiên và con người. Hơn cả một công trình kiến trúc, “ngôi nhà nhỏ” không chỉ cho du khách mà còn cho chính những người sáng tạo ra nó, một điểm đến để người ta cảm nhận được chiều sâu của văn hóa, lịch sử và con người Malacca.
___
Thông tin công trình:
Tên dự án: Rumah Kechik
Địa điểm: Melaka, Malaysia
Diện tích: 480m2
Thiết kế: Kaizen Architecture
Năm hoàn thành: 2024
- Xem thêm: Hành trình qua miền oải hương
